ਦੁਸਹਿਰਾ

Dussehra (Vijayadashami)

ਤਿਉਹਾਰ ਮਨੁੱਖੀ ਅਨੰਦ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹਨ. ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ, ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੀ ਰੁਝੇਵਿਆਂ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਕੱਢਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਪਲਾਂ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ. ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁਸਹਿਰੇ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਥਾਨ ਹੈ।

ਦੁਸ਼ਹਿਰਾ ਸ਼ਬਦ ਦਸ਼ + ਹਰਾ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਮਰਯਾਦਾ ਪੁਰਸ਼ੋਤਮ ਰਾਮ ਨੇ ਰਾਵਣ ਦੇ ਦਸ ਸਿਰਾਂ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ, ਇਸੇ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਦੁਸਹਿਰਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਰਾਵਣ ਦੇ ਸਿਰ ਦਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਪਾਪਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਨਾਸ਼ ਕਾਰਨ ਵੀ ਸਾਰਥਕ ਹੈ. ਝੂਠ ਉੱਤੇ ਸੱਚ ਦੀ ਜਿੱਤ, ਪਾਪ ਉੱਤੇ ਨੇਕੀ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਸਨੂੰ ਵਿਜਯਾਦਸ਼ਮੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ.

ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਹਰ ਸਾਲ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸ਼ਵਿਨ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਦਿਨ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਦੇਸ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਭਾਈਚਾਰਾ ਇਸ ਦਿਨ ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦਾ ਹੈ. ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਪ੍ਰਤਿਪਦ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਭਰਤਮਿਲਪ ਅਤੇ ਦਵਾਦਸ਼ੀ ਤੱਕ ਰਾਜਤੀਲਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਚਲਦਾ ਹੈ.

ਰਾਮਚਰਿਤਮਾਨਸ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਰਾਮਲੀਲਾ ਉੱਤਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ. ਨੌਂ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ, ਅਰੰਭ ਤੋਂ ਅੰਤ ਤੱਕ, ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਦੇ ਚਰਿੱਤਰ ਦੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਖੇਡੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ. ਮੇਲਾ ਲਗਦਾ ਹੈ. ਇਸ ਲੀਲਾ ਵਿੱਚ ਦਸਵੇਂ ਦਿਨ ਰਾਵਣ ਦਾ ਕਤਲ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਆਤਿਸ਼ਬਾਜ਼ੀ ਰਾਵਣ, ਕੁੰਭਕਰਨ ਅਤੇ ਮੇਘਨਾਦ ਦੇ ਪੁਤਲੇ ਬਣਾ ਕੇ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ. ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਲੱਗਦੀ ਹੈ, ਰੰਗੀਨ ਚੰਗਿਆੜੀਆਂ ਨਿਕਲਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਧਮਾਕੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ.

ਦੁਰਗਾ ਦੇਵੀ ਦੇ ਭਗਤ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ, ਨਵਮੀ ਤੱਕ ਦੁਰਗਾ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁਰਗਾ ਸਪਤਸ਼ਤੀ ਦਾ ਪਾਠ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਨੌਂ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫਲ ਖਾਂਦੇ ਹਨ. ਯੱਗ ਨਵਮੀ ਦੇ ਦਿਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਰਾਤ ਨੂੰ ਜਾਗਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ. ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਦੇ ਗੀਤ ਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ.

ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਹੈ. ਰਾਮਲੀਲਾ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਦੁਆਰਾ, ਮਾਪਿਆਂ ਦੀ ਆਗਿਆਕਾਰੀ, ਗੁਰੂ-ਭਗਤੀ, ਮਾਂ ਦੀ ਸ਼ਰਧਾ, ਭਰਾਤਰੀ ਅਤੇ ਬਹਾਦਰੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਉਤਪੰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ. ਦੁਸ਼ਟ ਰਾਵਣ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਅਣਗਿਣਤ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਦੁਰਾਚਾਰ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ. ਭਾਰਤੀ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ.

ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਪੁਰਾਤਨ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ. ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਅਤੇ ਆਪਸੀ ਪਿਆਰ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਵੀ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੈ. ਹਿੰਦੂ ਲੜਕੀਆਂ ਇਸ ਦਿਨ ਘਰ ਦੀ ਸਫਾਈ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਦੁਸਹਿਰੇ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ‘ਨੌਰਾਤ’ ਲਟਕਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ. ਇਸ ਨਾਲ ਭਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਭੈਣਾਂ ਵਿਚ ਪਿਆਰ ਵਧਦਾ ਹੈ. ਇਸ ਦਿਨ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਭਗਵਾਨ ਬੱhaਾ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਸੀ. ਇਸ ਨਾਲ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਦੁਸਹਿਰਾ ਸਾਨੂੰ ਸਾਡੀ ਭਾਰਤੀ ਪਰੰਪਰਾ, ਮਾਣ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ. ਇਹ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਦਦਗਾਰ ਹੈ. ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਸਾਨੂੰ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ, ਜ਼ੁਲਮ ਅਤੇ ਕੁਕਰਮਾਂ ਨੂੰ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਕਰਨਾ ਵੀ ਇੱਕ ਪਾਪ ਹੈ. ਬਹਾਦਰੀ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ, ਵਿਜਯਾਦਸ਼ਮੀ ਸਾਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਲਗਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜ਼ਾਲਮਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦੀ ਹੈ.