ਹੋਲੀ
Holi
ਹੋਲੀ ਰੰਗਾਂ ਅਤੇ ਮੌਜ-ਮਸਤੀ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਹਿੰਦੂ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਉਪ ਮਹਾਂਦੀਪ ਤੋਂ ਡਾਇਸਪੋਰਾ ਰਾਹੀਂ ਕੁਝ ਹੋਰ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫੈਲਿਆ ਹੈ।
ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪਾਪਾਂ ਨੂੰ ਸਾੜਨ ਦੀ ਮਿੱਥ ਵਿੱਚ ਰੰਗੀਨ ਹੋਲੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਤ ‘ਹੋਲਿਕਾ ਦਹਨ’ ਦੀ ਰਸਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ‘ਹੋਲਿਕਾ ਦਹਨ’ ਜਾਂ ‘ਹੋਲਿਕਾ ਜਲਾਨਾ’ ਰਾਜਾ ਹਿਰਨਯਕਸ਼ਯਪ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰ ਪ੍ਰਹਲਾਦ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ।
ਹੋਲੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਪਿੱਛੇ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ। ਹਿਰਨਯਕਸ਼ਿਪੁ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਪ੍ਰਹਿਲਾਦ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ ਉਪਾਸਕ ਸੀ ਪਰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ (ਹਿਰਣਯਕਸ਼ਯਪ) ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਸੀ। ਪ੍ਰਹਿਲਾਦ ਨੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਦਾ ਪਿਤਾ ਬਹੁਤ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਮਾਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਇਕ ਤਰੀਕਾ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ (ਹਿਰਨਿਆਕਸ਼ਯਪ ਦੀ) ਭੈਣ ਹੋਲਿਕਾ ਰਾਹੀਂ ਜਿਸ ਨੂਂ ਅੱਗ ਵਿਚ ਜਿੰਦਾ ਰਹਿਣ ਦਾ ਵਰਦਾਨ ਸੀ, ਉਸਦੀ ਗੋਦ ਵਿੱਚ ਬਿਠਾ ਕੇ ਅੱਗ ਨਾਲ ਸਾੜ ਕੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ, ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਪ੍ਰਹਿਲਾਦ ਤਾਂ ਬਚ ਗਿਆ, ਪਰ ਹੋਲਿਕਾ (ਉਸਦੀ ਮਾਸੀ) ਜ਼ਿੰਦਾ ਸੜ ਗਈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ, ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਪਾਪਾਂ ਨੂੰ ਸਾੜ ਕੇ ‘ਹੋਲਿਕਾ ਦਹਨ’ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ, ਉਹ ਆਪਣੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਰੰਗੀਨ ਹੋਲੀ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ।
‘ਹੋਲਿਕਾ ਦਹਨ’ ਮਨਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕ ਹਿੰਦੂ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿਚ ਬਸੰਤ ਦੀ ਆਮਦ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਹੋਲੀ ਦੇ ਜਸ਼ਨ ਵਿੱਚ, ਰੰਗ ਹਰ ਇੱਕ ਅਤੇ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਉੱਤੇ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਿਨਾਂ ਸ਼ੱਕ, ਹੋਲੀ ਮੌਜ-ਮਸਤੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ‘ਤੇ ਰੰਗਾਂ ਦਾ ਪਾਊਡਰ ਸੁੱਟਣ ‘ਚ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਸਾਡਾ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾ ਕਰ ਸਕਣ।
