ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਸਫਾਈ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ
Jindagi vich Safai di Mahatata
ਇਕ ਕਹਾਵਤ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੁੱਤਾ ਬੈਠਦਾ ਹੈ, ਪੂਛ ਬੈਠਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕੁੱਤਾ ਕਿਸੇ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਬੈਠਦਾ ਹੈ, ਪਹਿਲਾਂ ਇਸਨੂੰ ਪੂਛ ਦੁਆਰਾ ਸਾਫ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਭਾਵ ਕੁੱਤਾ ਵੀ ਸਵੱਛ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤਦ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਸਫਾਈ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਸਫਾਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਹਰ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸਾਫ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਇਕ ਕਹਾਵਤ ਹੈ ਕਿ ਸੱਚਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਥੇ ਸਫਾਈ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ।
ਇੱਥੇ ਦੋ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਸਫਾਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬਾਹਰੀ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ। ਬਾਹਰੀ ਸਫਾਈ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸਰੀਰ, ਕੱਪੜੇ, ਨਿਵਾਸ ਆਦਿ ਦੀ ਸਫਾਈ ਹੈ। ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਫਾਈ ਦਾ ਅਰਥ ਮਨ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀ ਸਫਾਈ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹੈ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਫਾਈ। ਇਸ ਵਿਚ, ਚਾਲ-ਚਲਣ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਸ਼ੁੱਧ ਵਿਵਹਾਰ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਚਮਕਦਾਰ ਹੈ। ਹਰ ਕੋਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲ ਸਤਿਕਾਰ ਨਾਲ ਵੇਖਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਬੰਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਸਿਰ ਝੁਕਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਤਿਕਾਰ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਬਾਹਰੀ ਸਫਾਈ ਵਿਚ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਸਫਾਈ, ਨਹੁੰਆਂ ਦੀ ਸਫਾਈ, ਕਪੜੇ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਅਣਦੇਖੀ ਕਰਨ ਨਾਲ ਆਦਮੀ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦਾ। ਇਸ ਨੂੰ ਅਣਗੌਲਿਆ ਕਰਨ ਦੇ ਵੱਡੇ ਨਤੀਜੇ ਹਨ। ਮਨੁੱਖ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਕੇ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਝੱਲਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਕੋਈ ਆਦਮੀ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਾਫ ਮਾਹੌਲ ਤੋਂ ਵਾਂਝਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਇਸ ਲਈ, ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਸਫਾਈ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਇਹ ਅਕਸਰ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਗੰਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਅਤੇ ਅਸ਼ੁੱਧ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਜੋ ਸਾਫ਼ ਹਨ, ਉਹ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਸਿਹਤ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬਾਹਰੀ ਸਫਾਈ ਮਨ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਵੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਗੰਦੇ ਕਪੜੇ ਪਹਿਨਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂਦਾ ਮਨ ਕਠੋਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਕਮੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਜੇ ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਅਜਿਹੀ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਛੱਡ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਜਿੱਥੇ ਕੂੜਾ ਕਰਕਟ ਫੈਲਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਸੀਵਰੇਜ ਅਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੀ ਤੁਹਾਡਾ ਮਨ ਉਥੇ ਖੁਸ਼ ਹੋਵੇਗਾ? ਨਹੀਂ ਕਿਉਂ? ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਸੀਂ ਉਥੇ ਉਦਾਸ ਹੋਵੋਗੇ, ਤੁਸੀਂ ਘਬਰਾਹਟ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੋਗੇ।
ਬਾਹਰੀ ਸਫਾਈ ਸੁੰਦਰਤਾ ਨੂੰ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ atਰਤ ਵੱਲ ਨਹੀਂ ਵੇਖਦਾ ਜਿਸਨੇ ਫਾੜੇ ਅਤੇ ਬੇਕਾਰ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਈ ਹੋਈ ਹੈ। ਪਰ ਜੇ ਉਹੀ ਔਰਤ ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਸੁੰਦਰ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਸਾਫ ਸੁਥਰੇ ਬੱਚੇ ਮਿੱਟੀ ਬਣਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸੁੰਦਰ ਅਤੇ ਪਿਆਰੇ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।
ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਸਵੱਛਤਾ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਜੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਸਵੈ-ਸਫਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ, ਬਾਹਰੀ ਸਫਾਈ ਦਾ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਫਾਈ ‘ਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਫਾਈ ਭਾਸ਼ਣ ਦੇ ਨਾਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੱਚਮੁੱਚ ਮੰਦਭਾਗਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਸਫਾਈ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ। ਸਫਾਈ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਜੜ੍ਹ ਹੈ।
