ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ
Mahingai Di Samasiya
ਅੱਜ ਸਾਰਾ ਸੰਸਾਰ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਡਾ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਇਸ ਤੋਂ ਅਛੂਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਕਿਸ ਨੂੰ ਪੁੱਛੋ, ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਮਹਿੰਗਾਈ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਹਾਂ। ਨਹੀਂ ਬਚਦਾ ਭਾਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨੇ ਪੈਸੇ ਕਮਾ ਲਓ, ਫਿਰ ਵੀ ਦਿਨ ਨਹੀਂ ਕੱਟੇ ਜਾਂਦੇ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮਹਿੰਗਾਈ ਹਰ ਸਾਲ ਵਧੀ ਹੈ।
ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮਹਿੰਗਾਈ ਕਿਉਂ ਵਧਦੀ ਹੈ? ਇਸ ਦੇ ਮੂਲ ਕਾਰਨ ਕੀ ਹਨ? ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਕਾਰਨ ਯੁੱਧ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਦੋ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਲੜਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਸੈਨਿਕਾਂ ਲਈ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਸਾਮਾਨ ਖਰੀਦਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਰੇਲਵੇ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ਤੇ ਕੋਲਾ ਸਪਲਾਈ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਫਿਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਕੋਲੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਹੋਰ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸੀਰੀਅਲ ਅਤੇ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਦੇ ਨਾਲ ਵੀ ਇਹੀ ਹੈ। ਹੜਤਾਲਾਂ ਵੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਭਾਅ ਵਧਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਪੂੰਜੀਵਾਦੀ ਵਪਾਰੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਲੋਕ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦਾ ਸਮਾਨ ਇਕੱਠਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਲਿਆਉਂਦੇ। ਇਹ ਛੋਟੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਲੋਕ ਤੰਗ ਆ ਗਏ। ਚੋਰਬਾਜਾਰੀ ਅਤੇ ਕਾਲਾਬਾਜਾਰੀ ਦਾ ਰੰਗ ਬਹੁਤ ਭਾਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬੇਧਿਆਨੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਗੰਦੀ ਖੇਡ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਕਾਲੇ ਕਰਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਮੀਰ ਅਮੀਰ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗਰੀਬ ਲੋਕ ਭੁੱਖ ਨਾਲ ਮਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵੱਧਦੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਤੋਂ ਦੁਖੀ ਹਨ।
ਮਹਿੰਗਾਈ ਕਈ ਵਾਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਨਾ ਕਰਨ ਕਰਕੇ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਕੱਚਾ ਮਾਲ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਲੋਕ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਵਰਤੋਂ ਦੀਆਂ ਸਾਧਾਰਣ ਵਸਤੂਆਂ ਨੂੰ ਮਹਿੰਗੇ ਵੀ ਸਮਝਦੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਇਹੋ ਸਥਿਤੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਸਰਕਾਰੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਅਤੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਦਾ ਮਹਿੰਗਾਈ ਭੱਤਾ ਵਧਾ ਕੇ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਸੰਪੂਰਨਤਾ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਵੀ ਵਧਦੀ ਹੈ। ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵੱਧਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵੱਧ ਰਹੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿਚ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਹਰ ਯੋਜਨਾ ‘ਤੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਫੰਡ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਲੋਕ ਆਪਸ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਪੈਸੇ ਹੜੱਪ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਲੋਕ ਰੇਟਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦਰਾਂ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਸ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਦੇ ਰੇਟ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਨਕਲੀ ਘਾਟ, ਵਪਾਰੀ ਵਰਗ ਦੀ ਮੁਨਾਫਾਖੋਰੀ, ਹੋਰਡਿੰਗਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ, ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਆਦਿ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਉਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਹੀਂ ਖਰੀਦਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਕੀਮਤ ਵਧਦੀ ਜਾਪਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਖਰੀਦਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਤਾਂ ਹੋਰਡਿੰਗ ਵਪਾਰੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਘਟਾ ਦੇਵੇਗਾ।
ਲੋੜਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਨਾਲ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਵਸਤਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਵੱਧਣ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿਚ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਘੱਟ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਮਹਿੰਗਾਈ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਦੀ ਰਹੇਗੀ ਅਤੇ ਜਨਤਾ ਨਾਖੁਸ਼ ਅਤੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਰਹੇਗੀ।