ਸਰਵਪੱਲੀ ਰਾਧਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ
Sarvepalli Radhakrishnan
ਡਾ. ਸਰਵਪੱਲੀ ਰਾਧਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਦਾ ਜਨਮ ਤੇਲਗੂ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਚ 5 ਸਤੰਬਰ 1888 ਨੂੰ ਤਿਰੂਤਾਨੀ, ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਚਪਨ ਤਿਰੂਤਾਨੀ ਅਤੇ ਤਿਰੂਪਤੀ ਵਰਗੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਰਿਹਾ। ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਪਹਿਲੇ ਅੱਠ ਸਾਲ ਤਿਰੂਤਾਨੀ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਏ।
ਡਾ. ਸਰਵਪੱਲੀ ਰਾਧਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਦੀ ਮੁਢਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਲੂਥਰਨ ਮਿਸ਼ਨ ਸਕੂਲ, ਤਿਰੂਪਤੀ, ਇਕ ਈਸਾਈ ਮਿਸ਼ਨਰੀ ਸੰਸਥਾ, 1896–1900 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਈ। 1900-1904 ਤੱਕ, ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਵੇਲੌਰ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਮਦਰਾਸ ਕ੍ਰਿਸ਼ਚੀਅਨ ਕਾਲਜ, ਮਦਰਾਸ ਤੋਂ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਫਿਲਾਸਫੀ ਵਿਚ ਐਮ। ਏ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1916 ਵਿਚ ਮਦਰਾਸ ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਫ਼ਿਲਾਸਫ਼ੀ ਦਾ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਡਾ. ਸਰਵਪੱਲੀ ਰਾਧਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਰਾਹੀਂ ਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਫਿਲਾਸਫੀ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਮੰਨਿਆ। ਡਾ. ਸਰਵਪੱਲੀ ਰਾਧਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਪੱਕੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸੀ ਸਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਵਿਦਵਾਨ, ਡਿਪਲੋਮੈਟ ਅਤੇ ਆਦਰਸ਼ਕ ਅਧਿਆਪਕ ਸਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਵੀ ਸੀ। ਉਹ ਇਕ ਮਹਾਨ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕ ਸੀ। ਉਹ ਅਧਿਆਪਨ ਪੇਸ਼ੇ ਨਾਲ ਡੂੰਘਾ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ।
ਡਾ. ਸਰਵਪੱਲੀ ਰਾਧਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ 13 ਮਈ 1952 ਤੋਂ 12 ਮਈ 1962 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਹੇ। ਉਹ 13 ਮਈ 1962 ਤੋਂ 13 ਮਈ 1967 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਹੇ। ਉਹ ਸੁਤੰਤਰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਦੂਜਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸੀ। 5 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮਦਿਨ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਧਿਆਪਕ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 17 ਅਪ੍ਰੈਲ 1975 ਨੂੰ 86 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂਦਾ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਡਾ: ਸਰਵਪੱਲੀ ਰਾਧਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਦਾ ਨਾਮ ਸਿੱਖਿਆ ਜਗਤ ਵਿਚ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਯਾਦ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
