ਡਾਕਖਾਨਾ
Post-office
ਜਾਣ–ਪਛਾਣ: ਡਾਕਖਾਨਾ ਚਿੱਠੀਆਂ, ਪਾਰਸਲ, ਪੈਸੇ ਆਦਿ ਨੂੰ ਇੱਕ ਥਾਂ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਥਾਂ ਭੇਜਣ ਲਈ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਡਾਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਹਿਲਾਂ ਚਿੱਠੀਆਂ, ਪੈਸੇ ਆਦਿ ਸੰਦੇਸ਼ਵਾਹਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਥਾਂ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਥਾਂ ਭਾਰੀ ਕੀਮਤ ‘ਤੇ ਭੇਜੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਪਰ ਡਾਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੇ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਅਸੁਵਿਧਾ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਚਾਰ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਵਰਣਨ: ਹਰੇਕ ਡਾਕਘਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੋਸਟਮਾਸਟਰ ਅਤੇ ਘੱਟੋ–ਘੱਟ ਇੱਕ ਡਾਕੀਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਚਿੱਠੀਆਂ ਅਤੇ ਪਾਰਸਲ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦਾ ਕਮ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਡਾਕਘਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਿਭਾਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਨੀ ਆਰਡਰ, ਬੱਚਤ, ਚਿੱਠੀਆਂ, ਪਾਰਸਲ, ਟਿਕਟਾਂ, ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਫ਼, ਟੈਲੀਫ਼ੋਨ ਆਦਿ। ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਫ਼ ਅਤੇ ਟੈਲੀਫ਼ੋਨ ਲਈ ਵੱਖਰੇ ਦਫ਼ਤਰ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਕਿਤੇ ਚਿੱਠੀ ਲਿਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਪੋਸਟਕਾਰਡ ਜਾਂ ਲਿਫਾਫਾ ਖਰੀਦ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਚਿੱਠੀ ਲਿਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਡਾਕਖਾਨੇ ਵਿੱਚ ਲੈਟਰਬਾਕਸ ਵਿੱਚ ਪਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਡਾਕ ਵਿਭਾਗ ਇਸ ਨੂੰ ਇਸਦੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਚਿੱਠੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਕੀਮਤੀ ਵਸਤੂਆਂ ਡਾਕਖਾਨੇ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਭੇਜੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਪੈਸੇ ਡਾਕਖਾਨੇ ਦੇ ਬਚਤ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਵਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪੈਸੇ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਸਿੱਟਾ: ਡਾਕਘਰ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ। ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਛੋਟੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਡਾਕਖਾਨੇ ਹਨ। ਪਿੰਡ ਦੇ ਡਾਕਘਰ ਛੋਟੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਪੋਸਟਮਾਸਟਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਡਾਕ ਸੇਵਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਡਾਕਖਾਨੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਮਹਾਨ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।
