ਸੰਜਮ
Sanjam
ਜਾਣ-ਪਛਾਣ: ‘ਸੰਜਮ’ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਵਿਚ ਸੰਜਮ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਦਤਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਵਿਆਪਕ ਅਰਥਾਂ ਵਿੱਚ, ਸੰਜਮ ਵਿੱਚ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਸੰਜਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸੰਜਮ ਇੱਕ ਗੁਣ ਹੈ।
ਅਭਿਆਸ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ: ਅਸੀਂ ਰਹਿਣ ਲਈ ਖਾਂਦੇ ਹਾਂ, ਖਾਣ ਲਈ ਨਹੀਂ। ਸੰਜਮ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਪੈਸੇ ਦੇ ਖਰਚੇ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੁਦਰਤ ਸਾਦੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿਚ ਖੁਸ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ-ਕਿਵੇਂ ਅਤੇ ਕਿਸ ਅਨੁਪਾਤ ਵਿਚ ਖਾਣਾ-ਪੀਣਾ ਉਸ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ। ਲਾਲਚ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਜਿੱਤਣ ਲਈ ਦ੍ਰਿੜ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਲੜਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸ਼ਰਾਬੀ ਸੰਜਮ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਸੁਧਾਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈਆਂ ਨੇ ਸੰਜਮ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਗੁਆਚੀ ਹੋਈ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਉਪਯੋਗਤਾ: ਸੰਜਮ ਸਾਡੇ ਮਨ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਲੰਬੀ ਉਮਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ ਅਸਲ ਵਿਚ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ ਪਰ ਜੋ ਪੁਰਸ਼ ਕਸਰਤ ਅਤੇ ਪਰਹੇਜ਼ ਦੇ ਆਦਤਨ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇ। ਦਵਾਈ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸੇ ਲਈ, ਪਰਹੇਜ਼ ਦੇ ਵਿਕਲਪ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸੰਜਮ ਦੀ ਆਦਤ ਵਾਲਾ ਮਨੁੱਖ ਸੁਖੀ ਜੀਵਨ ਜੀ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਮਨ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਤਰੱਕੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਮਾਕੂਨੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣਾ ਅਸਹਿਜਤਾ ਦੇ ਕਈ ਰੂਪ ਹਨ। ਅਸੰਤੁਲਨ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਇੰਚ-ਇੰਚ ਮਾਰਦਾ ਹੈ। ਬੁਰੀ ਆਦਤਾਂ ਵਾਲਾ ਮਨੁੱਖ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਦੁੱਖ ਝੱਲਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਦੁਖੀ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਉਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਜੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ। ਇੱਕ ਸ਼ਰਾਬੀ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਨਫ਼ਰਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮਾਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਗਰੀਬੀ, ਦੁੱਖ ਅਤੇ ਬਰਬਾਦੀ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਚੰਗੀ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਵਧੀਕੀ ਵੀ ਬੁਰਾਈ ਹੈ।
ਸਿੱਟਾ: ਬਚਪਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਜੀਵਨ ਸਿੱਖਣ ਅਤੇ ਸੰਜਮ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਦਾ ਸਹੀ ਸਮਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਇਸ ਦੀ ਆਦਤ ਪਾ ਲਈਏ ਤਾਂ ਇਹ ਜੀਵਨ ਭਰ ਦਾ ਪੁੰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਾਪਿਆਂ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਸੰਜਮ ਦਾ ਇਹ ਪਾਠ ਪੜ੍ਹਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
