ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ
Mahatma Gandhi
ਹਰ ਕੋਈ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਹਰ ਕੋਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਤੇ ਤਸਵੀਰਾਂ ਸਾਰੇ ਸਥਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਉਸ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸੜਕਾਂ, ਮੁਹੱਲਿਆਂ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿਚ ਭਾਗ ਲੈ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ’। ਪਰ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਉੱਚਾ ਹੈ।
ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਿਤਾ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਸਧਾਰਨ, ਸਚਿਆਰਾ, ਮਿਹਨਤੀ ਅਤੇ ਸੱਚ ਅਤੇ ਧਰਮ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸੀ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਬਿਆਨ ਸੀ ਕਿ ਰੱਬ ਅਤੇ ਸੱਚ ਇਕ ਹਨ। ਉਸ ਨੇ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਦੁੱਖ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਦਿਆਂ ਵੇਖਿਆ ਸੀ, ਇਸ ਨੂੰ ਪਸੀਨਾ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਸਿਰਫ ਸੱਚ ਲਈ ਜਿਉਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਸੱਚ ਲਈ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਨੇ ਔਰਤਾਂ, ਹਰਿਜਨ ਅਤੇ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਗਰੀਬ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੋਧੀ ਸੀ ਜੋ ਅਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਅਛੂਤਤਾ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਉਹ ਬਾਲ ਵਿਆਹ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੁੱਧ ਸਨ।
ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਜਨਮ 2 ਅਕਤੂਬਰ 1869 ਨੂੰ ਪੋਰਬੰਦਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਗਾਂਧੀ-ਜਯੰਤੀ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ ਮੋਹਨ ਦਾਸ ਕਰਮਚੰਦ ਗਾਂਧੀ ਸੀ, ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਕਨਮ ਕਰਮਚੰਦ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਪੁਤਲੀਬਾਈ ਸੀ। ਤੇਰ੍ਹਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਕਸਤੂਰਬਾ ਨਾਮ ਦੀ ਔਰਤ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਉਹ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਲੰਡਨ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਉਥੋਂ ਵਕੀਲ ਵਜੋਂ ਵਾਪਸ ਪਰਤਿਆ। ਫਿਰ ਉਹ ਇਕ ਵਕੀਲ ਵਜੋਂ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਉਥੇ ਉਸਨੇ ਸੱਚਾਈ ਅਤੇ ਅਹਿੰਸਾ ਦੇ ਕਈ ਸਫਲ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤੇ।
1915 ਵਿਚ, ਉਹ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਆਇਆ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਬਹੁਤ ਆਮ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸਿਰਫ ਆਮ ਕਪੜੇ ਪਾ ਕੇ ਬਤੀਤ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਕੋਲ ਆਪਣੀ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਹਜ਼ਾਰਾਂ-ਕਰੋੜਾਂ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਉਸ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਬਣ ਗਏ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਵਿਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਆਖਰਕਾਰ, 15 ਅਗਸਤ 1947 ਨੂੰ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੀ ਬਹਾਦਰੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਆਜ਼ਾਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।
30 ਜਨਵਰੀ, 1948 ਨੂੰ ਇੱਕ ਪਾਗਲ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗੋਲੀ ਨਾਲ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸੋਗ ਅਤੇ ਹਨੇਰਾ ਸੀ। ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦਾ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ, ਪਰ ਸੱਚਾਈ ਅਤੇ ਅਹਿੰਸਾ ਅਜੇ ਵੀ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹਨ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸਾਡੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰੇਗੀ।