ਅੰਬ ਦਾ ਫਲ
Amb da Phal
ਜਾਣ-ਪਛਾਣ: ਅੰਬ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਸੁਆਦਲਾ ਫਲ ਹੈ। ਇਹ ਕਾਜੂ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਵਿਗਿਆਨਕ ਨਾਮ ‘ਮੈਂਗੀਫੇਰਾ ਇੰਡਿਕਾ’ ਹੈ।
ਵਰਣਨ: ਇਹ ਆਕਾਰ ਅਤੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਭਿੰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਅੰਡਾਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਆਕਾਰ ਵਿਚ ਸਮਤਲ। ਮੈਰੀਗੋਲਡ ਅੰਬ ਹਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੱਕੇ ਅੰਬ ਸੁਨਹਿਰੀ, ਪੀਲੇ ਜਾਂ ਥੋੜੇ ਜਿਹੇ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪੱਕੇ ਹੋਏ ਅੰਬ ਸੋਹਣੇ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।
ਅੰਬ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਗਰਮ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ‘ਭਾਰਤੀ ਫਲ’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਬਿਹਾਰ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਬੰਗਾਲ ਅਤੇ ਅਸਾਮ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਭਰਪੂਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉੱਗਦਾ ਹੈ।
ਅੰਬਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲੇਂਗੜਾ, ਫਾਜ਼ਲੀ, ਕਿਸ਼ਨਬਾਗ, ਮੋਹਨਭੋਗ, ਹਿਮਸਾਗਰ ਆਦਿ ਹੋਰ ਸਥਾਨਕ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ।
ਅੰਬ ਦੇ ਰੁੱਖ ਜਨਵਰੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਖਿੜਦੇ ਹਨ। ਮਾਰਚ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਫੁੱਲ ਛੋਟੇ ਹਰੇ ਅੰਬਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਵੱਡੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮਈ ਅਤੇ ਜੂਨ ਦੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪੱਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਖੱਲ ਉਤਾਰ ਕੇ ਅੰਬ ਖਾਂਦੇ ਹਨ। ਅੰਬ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਖ਼ਤ ਬੀਜ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਉਪਯੋਗਤਾ: ਅੰਬ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਵਾਦਿਸ਼ਟ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਫਲ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਹਰੇ ਅੰਬ ਵੀ ਖਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਹਰੇ ਅੰਬ ਦਾ ਸਵਾਦ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਖੱਟਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕੁਝ ਅੰਬ ਹਰੇ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਮਿੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਲੋਕ ਹਰੇ ਅੰਬ ਤੋਂ ਚਟਨੀ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਵਰਤਣ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।
ਸੋਲ੍ਹਵੀਂ ਸਦੀ ਤੱਕ ਅੰਬ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਅਣਜਾਣ ਸੀ। ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਅੰਬ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅੰਬ ਸਸਤੇ ਹਨ। ਪਰ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੀਮਤ ‘ਤੇ ਬਿਕਦੇ ਹਨ। ਅੰਬਾਂ ਦੇ ਬਾਗਾਂ ਤੋਂ ਚੰਗੀ ਆਮਦਨ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਅੰਬ ਦਾ ਰੁੱਖ ਵੀ ਸਾਡੇ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ। ਅੰਬ ਦਾ ਰੁੱਖ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਲੰਬਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਟਾਹਣੀਆਂ ਅਤੇ ਪੱਤੇ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਰੁੱਖ ਸਾਨੂੰ ਸੁਹਾਵਣਾ ਛਾਂ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਰੁੱਖ ਦੇ ਤਣੇ ਤੋਂ ਤਖ਼ਤੀਆਂ ਬਣਇਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਅੰਬ ਦੇ ਦਰੱਖਤਾਂ ਨੂੰ ਬਾਲਣ ਵਜੋਂ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸਿੱਟਾ: ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਅੰਬ ਦਾ ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਸੁਆਦਲੇ ਫਲ ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।